دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) چیست و چه کاربردی دارد؟

برای آشنایی بیشتر با فناوری بلاک چین و حوزه کاری آن، لازم است به شناخت بیشتری از یکی از تکنولوژی های دیگری بپردازیم که در واقع یکی از فناوری‌های استفاده شده در ساختار بلاک چین می باشد؛ دفتر کل توزیع شده یا Distributed Ledger Technology. اما پیش از آن که به توضیح دفتر کل توزیع شده برسیم، لازم است که با معنی و مفهوم دفتر کل بیشتر آشنا شویم.

دفتر کل چیست؟

دفتر کل ها به عنوان زیربنای حسابداری، سیستم‌‌‌هایی هستند برای اینکه هر کس بداند مالک چه چیزی است، چه چیزهایی دارد و چه مقدار بدهی به چه کسانی دارد. در طول زمان و با پیشرفت تکنولوژی، فضایی که در آن معاملات ثبت می‌‌‌شود تغییرات زیادی کرده است ولی مفهوم کلی دفتر کل ثابت باقی مانده است. به عنوان مثال در گذشته معاملات روی پاپیروس یا پوست گاو ثبت می‌‌‌شد، ولی اکنون در دفاتر و کامپیوترها ثبت می‌‌‌شود. در هر برهه از زمان هدف اصلی، ثبت کردن معاملات به بهترین و موثرترین روش ممکن است.

همان طور که اشاره کردیم، دفتر کل که اساس حسابداری است، قدمتی به اندازه نوشتن و پول دارد. ابزار این دفترها را خشت، چوب خط های چوبی (که در برابر آتش در خطر بودند)، سنگ، پاپیروس و کاغذ تشکیل می دادند. اما با رایج شدن استفاده از کامپیوترها در دهه های 1980 و 1990، سوابق کاغذی به صورت دستی وارد سیستم شده و به شکل دیجیتالی درآمدند.

این دفتر کل های دیجیتالی نوظهور، تنها از روش فهرست نویسی و حسابداری دنیای کاغذی تقلید می کردند، و می توان گفت که دیجیتالی شدن تنها به تدارکات اسناد کاغذی اعمال شده بود و تاثیری در ایجاد آن ها نداشت. در این صورت موسسات مبتنی بر کاغذ، به عنوان ستون فقرات جامعه انسانی باقی می ماندند: پول، مهر و موم، امضاهای دستی، قبوض، مجوزها و استفاده از حسابداری دو طرفه.

قدرت محاسبه و ورود به مباحث رمزنگاری، به همراه اکتشاف و استفاده از چند الگوریتم جدید و جذاب باعث ایجاد دفتر کل های توزیع شده می شود. در ادامه به تعریف مفهوم این نوع از دفاتر کل می پردازیم.

دفتر کل توزیع شده

یک دفتر کل توزیع شده در ساده ترین حالت آن، یک پایگاه داده است که توسط هر شرکت کننده (یا هر نود) در یک شبکه بزرگ به صورت مستقل نگه داری و به روز رسانی می شود. این توزیع منحصر به فرد است: سوابق توسط یک مدیریت مرکزی با دیگر نودهای مختلف ارتباط برقرار نمی شود، بلکه به صورت مستقل توسط هر نود ساخته و نگه داری می شود. به این صورت، هر نود در شبکه هر تراکنش را پردازش می کند و به نتایج خاص خود می رسد، و سپس این نتایج را به رای می گذارد تا مطمئن شود که اکثریت با این نتایج موافق هستند.

زمانی که به این اجماع برسد، دفتر کل توزیع شده به روز رسانی شده و تمامی نودها یک نسخه اختصاصی خود از دفترکل را ذخیره می نمایند. این ساختار باعث ایجاد مهارتی جدید می شود که به صورت یک سیستم از سوابق عمل می کند که از یک پایگاه داده ساده فراتر می رود.

از مزایای DLT می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امنیت
• صرفه جویی در هزینه
• سرعت
• شفافیت

کاربرد دفتر کل توزیع شده

دفتر کل توزیع شده، یک شکل پویا از رسانه ها است و دارای ویژگی ها و قابلیت هایی می باشد که از دفتر کل های مبتنی بر کاغذ ایستا بسیار فراتر می رود. اگر بخواهیم به صورت خلاصه بیان کنیم، باید بگوییم که این دفتر کل های توزیع شده به ما این امکان را می دهند که انواع جدید ارتباطات در دنیای دیجیتال را رسمیت بخشیده و ایمن نماییم.

DLT اولین سیستمی است که در آن طرفین معامله برای انجام معاملات ارزش، به اعتماد به یک دیگر نیاز ندارند و این ویژگی، مهم ترین هدف این تکنولوژی به شمار می رود. هدف اصلی این فناوری این است که از هزینه ها و واسطه های اضافی برای امنیت و ارتباطات اجتناب شود. حالا بلاک چین نوعی دفتر کل توزیع شده است که در مقاله بلاک چین چیست با این فناوری بیشتر آشنا خواهید شد.

دفتر کل توزیع شده در هر جایی که با داده و اطلاعات سر و کار دارد کاربرد دارد. مثلا کاربرد دفتر توزیع شده در پزشکی را می توان برای ثبت اطلاعات بیماران و سوابق بیماری آن ها در نظر گرفت. و یا در اسناد و املاک می توان از دفتر توزیع شده برای ثبت اطلاعات خرید و فروش استفاده کرد. حتی در ثبت احوال نیز می توان برای ثبت شماره ملی افراد از دفتر توزیع شده کمک گرفت. سایر ارگان ها و ادارات مانند اداره برق و اداره گاز، می توانند برای ثبت اطلاعات و تراکنش های خود از این دفاتر استفاده نمایند.

سخن آخر

اختراع دفتر کل توزیع شده نشانگر انقلابی در نحوه جمع آوری اطلاعات و به اشتراک گذاری آن ها می باشد. این فناوری را می توان هم برای داده های ایستا (ثبت)، و هم برای داده های پویا (تراکنش ها) به کار برد. دفتر کل های توزیع شده به کاربران اجازه می دهند که از سرپرستی پایگاه داده فراتر رفته و انرژی خود را بیشتر برای نحوه استفاده، اداره و استخراج ارزش از پایگاه های داده قرار دهند.