حتما شما هم تا کنون درباره توکن سوزی یا سوزاندن توکن در دنیای ارزهای دیجیتال شنیده اید. توکن سوزی (Token Burn) یا کوین سوزی (Coin burn) یکی از مکانیزم‌هایی است که توسعه دهندگان ارز های دیجیتال مختلف به دلایل متفاوت از آن استفاده می کنند. در این مقاله به بررسی کامل مزایای توکن سوزی، دلایل و چگونگی انجام آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
سوزاندن توکن یعنی چه؟
سوزاندن توکن یا معادل انگلیسی آن Token Burning به معنی آن است که مقداری از توکن ها به صورت دائمی از چرخه ارز های دیجیتال حذف شوند. اگرچه بیت کوین، اتریوم و یا ارز های بزرگ دیگر از این روش استفاده نمی کنند اما آلت کوین ها و توکن های زیادی برای تورم زدایی، توکن های خود را می سوزانند.
سوزان توکن یعنی مقدار مشخصی از کوین ها به یک آدرس عمومی ارسال شود و آدرس خصوصی آن از دسترس خارج شود. به این ترتیب امکان استفاده مجدد وجود ندارد.
چرا توکن ها سوزانده می شود؟
شاید این سوال برای شما مطرح شود که چرا سازندگان یک توکن، باید آنها را بسوزانند. یکی از مهم ترین علت های سوزاندن توکن، افزایش ارزش آن است. یکی از مولفه های اصلی تعیین کننده ارزش ارزهای دیجیتال میزان عرضه و تقاضای آنها است. اگر عرضه ارزی کاهش یابد، ارزش آن افزایش می یابد. با در نظر گرفتن مولفه عرضه و تقاضا با سوزاندن کوین‌های اضافی، تعداد کوینی که در دست کاربران است، ارزش بیشتری پیدا خواهد کرد. چرا که میزان در گردش آن کاهش یافته است. هر چه توکن کمتری برای فروش باشد، قیمت آن بالاتر می رود.
یکی دیگر از دلایلی که موجب سوزاندن توکن می شود، اشتباه برخی شرکت ها از تولید اضافه است. مثلا تتر به طور تصادفی 5 میلیارد دلار تتر ایجاد کرد که برای حفظ قیمت خود در یک دلار، مجبور به سوزاندن آنها شد.
تعدادی دیگر از توسعه دهندگان، مخصوصا پلتفرم‌های تریدینگ یا صرافی های ارزهای دیجیتال، روال توکن سوزی را به طور مستمر و دوره‌ای اجرا می کنند. بهترین مثال برای چنین مواردی بایننس کوین است که در چند ماه گذشته رشد قابل توجهی داشته است. بایننس کوین (BNB) ارز دیجیتال بومی بزرگترین صرافی ارزهای دیجیتال یعنی بایننس است. سوزاندن بایننس کوین هر چند وقت یک بار، ارزش اضافی برای سرمایه گذاران این ارز دیجیتال ایجاد می کند. صرافی بایننس کوین های خود را به صورت فصلی می سوزاند و قرار است این کار را تا زمانی که تعداد BNB سوزانده شده به 100 میلیون برسد، ادامه دهد. تعداد توکن‌هایی که در هر فصل سوزانده می‌شوند در هر فصل متغیر می باشند و با توجه به تعداد تراکنش‌های صورت گرفته تعیین می شوند.
برخی نیز بعد از معرفی ICO ها (عرضه اولیه) توکن های فروخته نشده را می سوزانند تا شفافیت سیستم بالاتر رفته و این احتمال که شرکت با فروختن توکن های توزیع نشده در صرافی سود کند، از بین می رود.
اما همانطور که در ابتدا گفته شد، اصلی ترین دلیل Token Burning از بین بردن تورم است. شرکت ها تمام سعی خود را می کنند که تعداد مشخصی توکن را در چرخه نگه دارند و ارزش محصول خود را پایین نیاورند.
به طور خلاصه می توان دلایل زیر را علتی بر سوزاندن توکن ها دانست:
- برای ساخت توکن یا کوین های جدید (اثبات سوزاندن)
- برای پاداش دادن به دارندگان کوین یا توکن ها
- برای نابودی توکن یا کوین های به فروش نرفته پس از فروش جمعی یا برگزاری ICO
- کاهش میزان کوین های موجود در چرخه و در نتیجه افزایش قیمت
- دستیابی به‌اتفاق نظر در شبکه در صورت تمایل کاربران و ماینر ها به توکن سوزی
- نشان دادن تعهد پروژه نسبت به کابران و جلب اعتماد آنها برای سرمایه گذاری
- توکن سوزی در شبکه برخی از رمزارزها به عنوان یکی از مکانیزم های امنیتی در برابر DDOS و جلوگیری از گسترش اسپم‌ها در شبکه (هزینه انجام تراکنش‌ها را افزایش پیدا می کند و از این طریق مانع از ایجاد تراکنش‌های اسپم می شود)
چگونه توکن ها سوزانده می شود؟
فرض کنید قصد دارید مقداری بیت کوین به کیف پول یکی از دوستان خود واریز کنید اما به اشتباه آدرس کیف پول را درج می کنید. همانطور که می دانید تراکنش های بیت کوین قابلیت برگشت ندارد و تمامی بیت کوین های واریزی شما به آدرسی ارسال می شود که وجود خارجی ندارد. هرچند کسی نمی تواند از آنها استفاده کند اما شما نیز دیگر به آن دسترسی ندارید. سوزاندن توکن نیز به همین صورت است.
در فرآیند سوزاندن توکن، توکن ها و کوین ها به آدرسی به نام آدرس خورنده (Eater Address) ارسال می شوند. آدرس خورنده کلید خصوصی ندارد و به همین دلیل تمام ارزهایی که به آن ارسال می شوند برای همیشه از دسترس خارج هستند و این فرآیند برگشت ناپذیر است. نکته دیگر این است که امضاهای توکن ها و ارزهای دیجیتال در کیف پول آدرس خورنده قرار می کیرد و این آدرس و اطلاعات آن برای تمامی نودها قابل مشاهده و دسترسی است. با توجه به این که وضعیت توکن‌های موجود در این آدرس در بلاک چین منتشر می‌شود، همه کاربران می‌توانند وضعیت توکن‌ها را مشاهده کنند.