مزایای بلاک چین (Blockchain) و کاربردهای شگفت انگیز آن

بلاک چین (Blockchain) زیر ساختی است که بیت کوین و سایر ارزهای رمز نگاری شده بر اساس آن عمل می کنند. فناوری بلاک چین با مزایای بسیارش موجب ایجاد امنیت در ارزهای رمز نگاری شده می شود، به این ترتیب که به هیچ کسی اجازه دست کاری در سابقه تراکنش ها را نمی دهد و در عین حال، سابقه تراکنش ها را به صورت شفاف در اختیار همه کاربران قرار می دهد.

این فناوری برای اولین بار به عنوان دفتر کل عمومی بیت کوین به کار گرفته شد و به تدریج، ارزهای رمز نگاری شده دیگری نیز به میدان آمدند و از آن استفاده کردند. همچنین با ورود دولت ها و موسسات مالی به این حوزه و استفاده از بلاک چین، کاربردهای آن گسترش بیشتری یافت. در این مقاله قصد داریم تا نگاهی به مزایای بلاک چین و کاربردهای شگفت انگیز آن بیاندازیم، و پیش از آن مروری بر تعریف بلاک چین نیز خواهیم داشت.

بلاک چین چیست؟

همان طور که از نام بلاک چین یا زنجیره بلاک ها پیدا است، زنجیره ای از بلاک ها است که شامل داده ها و اطلاعات هستند. این تکنولوژی برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو درست شد و خود نیز برای اولین بار از آن استفاده کرد. به وسیله این تکنولوژی می توان عملیات انتقال ارزهای رمز پایه یا دارایی های دیجیتال مثل بیت کوین را از یک فرد به فرد دیگر انجام داد.

اگر فردی بخواهد عملیات انتقال پول به فردی دیگر را انجام دهد، باید این کار را از طریق شخص ثالث به انجام برساند. اکنون این تکنولوژی مستقل از شخص ثالث مورد اعتماد شده و از اهمیت آن کاسته است. بلاک چین، یک دفتر حساب رسی باز و گسترده است، به این معنی که تمامی تراکنش ها بر روی بلاک ها ذخیره می شوند، و هر کسی که در بلاک چین فعال باشد، می تواند آن تراکنش ها را مشاهده کند. هر کسی می تواند یک کپی از دفتر حساب رسی ذخیره شده را برای خود نگه دارد.

هیچ نسخه متمرکزی از این اطلاعات وجود ندارد تا یک هکر بتواند آن را دچار مشکل سازد. به این دلیل که میلیون ها کامپیوتر به صورت همزمان میزبان آن هستند، اطلاعات آن برای هر کسی در اینترنت قابل مشاهده و دسترسی است. یک هش برای بلاک، مثل اثر انگشت برای انسان است. در واقع هش همان هویت و ماهیت یک بلاک خاص است که آن را از بقیه متمایز می سازد. اگر هر چیزی در بلاک تغییر کند، آن بلاک دیگر بلاک سابق نخواهد بود و منجر به تغییر هش بلاک خواهد شد.

مزایای بلاک چین

اکثر بلاک چین ها به صورت یک پایگاه داده (Database) غیر متمرکز طراحی شده اند، که به عنوان یک دفتر کل توزیع شده دیجیتال عمل می نمایند. این دفتر کل های بلاک چین، داده ها را در بلاک ها ثبت و ضبط می نمایند، و آن ها را به ترتیب زمانی مرتب کرده و از طریق اثبات های رمز نگاری پیوند می دهند. ساخت فناوری بلاک چین، مزایای بسیاری برای صنایع مختلف به همراه آورد، و امنیت را در شرایط بی اعتمادی افزایش داد. در ادامه مقاله به بیان مزایای بلاک چین می پردازیم و نکات مثبت این فناوری را بیان می کنیم.

توزیع شده

از آن جایی که داده ها و اطلاعات بلاک چین معمولا در هزاران دستگاه در یک شبکه توزیع شده از نودها یا گره ها ذخیره می شود، این سیستم و اطلاعات در برابر خرابی ها و مشکلات فنی و حملات خراب کارانه بسیار مقاوم هستند. هر نود شبکه قادر است تا یک کپی از پایگاه داده ها را تکثیر و ذخیره کند، و به همین دلیل است که جای رخ دادن هیچ گونه خطایی وجود ندارد: آفلاین شدن یک نود بر قابلیت دسترسی یا امنیت کل شبکه تاثیری نمی گذارد.

از سوی دیگر، بسیاری از پایگاه های داده تنها بر یک یا تعداد کمی سرور متکی هستند، و به همین دلیل در برابر مشکلات فنی و حملات سایبری آسیب پذیرتر می باشند.

ثبات از مزایای بلاک چین

نقض کردن بلاک های تایید شده بسیار دور از ذهن است، به این معنی که هنگامی که اطلاعات در بلاک چین ثبت شوند، حذف کردن و یا تغییر دادن آن ها بسیار مشکل می شود. این امر بلاک چین را تبدیل به یک فناوری بسیار عالی برای ذخیره سوابق مالی و یا هر اطلاعات دیگری که در آن نیاز به پیگیری حساب رسی باشد می سازد؛ چرا که هر گونه تغییر پیگیری شده، و برای همیشه در یک دفتر کل عمومی و توزیع شده ثبت می گردد.

برای مثال، یک کسب و کار ممکن است از فناوری بلاک چین برای جلوگیری از اعمال فریب کارانه از سوی کارمندانش استفاده نماید. در این صورت، بلاک چین می تواند یک تاریخچه ایمن و ثابت از تمامی تراکنش های مالی که در شرکت رخ می دهد، ارائه نماید. این امر، پنهان کردن تراکنش های مشکوک را برای یک کارمند بسیار سخت و پیچیده می کند.

سیستم بدون نیاز به اعتماد

در اکثر سیستم های پرداخت سنتی، تراکنش ها نه تنها به دو طرف درگیر در تراکنش نیازمند هستند، بلکه به یک واسطه همچون یک بانک، شرکت کارت اعباری و یا ارائه دهنده پرداخت نیز نیاز دارند. با استفاده از فناوری بلاک چین، نیاز به واسطه به صورت کامل از بین می رود، چرا که شبکه توزیع شده نودها، تراکنش را از طریق فرآیندی که به نام ماینینگ یا استخراج معروف است تایید می نماید. به همین دلیل است که معمولا بلاک چین را با نام سیستم بدون نیاز به اعتماد نیز می شناسند.

بنابراین، یک سیستم بلاک چین، خطر اعتماد به یک سازمان را از میان برده و همچنین هزینه های کلی و کارمزدهای تراکنش ها را نیز با از میان بردن واسطه ها و افراد سوم شخص، کاهش می دهد.

سخن آخر

همانند هر فناوری دیگری بلاک چین نیز با معایبی رو به رو است، اما با این وجود، مزایای خاصی ارائه می دهد، و برای ماندن آمده است. هنوز تا بهره برداری کامل از بلاک چین راه بسیاری داریم، اما هم اکنون بسیاری از صنایع، با معایب و مزایای بلاک چین درگیر هستند. در چند سال آینده احتمالا شاهد کسب و کارها و دولت هایی باشیم که برنامه های جدیدی را آزمایش می کنند تا متوجه شوند که فناوری بلاک چین در چه زمینه ای می تواند بیشتری سود دهی را داشته باشد.